[Tâm Linh] Sự không thật của tâm

Giữa trời trưa nắng, nhìn mọi người đều có chai nước trong tay, mà bạn không có, sẽ có một cảm giác khát nước, cảm giác càng lúc sẽ càng gia tăng.
Những người cảm thấy khát, không tìm được một quán nước, nếu đang có tiền, nhìn xem sự bức bách trong tâm anh ta thế nào. Khát nước chưa đến nỗi khổ, nhưng cảm giác muốn tìm ra một quán nước sẽ làm tăng cảm giác khát nước. Trong tâm anh ta không gì khác ngoài tìm cho ra một miếng nước để uống. Sự bức bách là nỗi khổ, càng tìm kiếm càng gia tăng cảm giác đó. Đó chính là ảo giác. Nếu ngay lúc đó tìm ra một chai nước, tâm sẽ lắng dịu nỗi khát. Anh cầm chai nước có thể sẽ không uống ngay, nhưng sự tình đã khác trước giây phút anh tìm ra chai nước.
Nếu bạn nhận ra được diễn biến này trong tâm bạn là phần nào bạn hiểu danh từ “ảo giác”. Đời sống chúng ta bị chi phối nhiều làm sao bởi những ảo giác này. Sự thật có thể chưa đến nỗi trầm trọng, nhưng cảm giác đã làm chúng ta nghĩ rằng mọi việc khó có thể chịu được.
Để giảm bớt cường độ không thật này, bạn phải quen nhìn ra những gì do tâm vẽ vời thêm, nhưng gì tâm chú mục phát sinh thêm cảm giác. Chính vậy, khi bạn đi ngang một quán ăn hay uống, mùi vị phát ra từ quán đó sẽ làm tăng cảm giác muốn ăn hay muốn uống nơi bạn, dù rằng lúc đó nhu cầu ăn uống chưa phải là cấp bách.
Bạn có thể nhìn ra những điều này xảy ra hằng ngày cho bạn ngay trong cuộc sống.
Bạn chưa nghĩ tới ai đó, nhưng tình cờ có một lời nhạc thoáng qua tai bạn “tưởng rằng đã quên, tưởng rằng đã quên…”, và nỗi nhớ không biết từ đâu dâng trào, bạn ngưng công việc, nặng nề trong tâm… rồi tư tưởng này nối tiếp tư tưởng khác. Bạn rơi vào trạng thái mà những ngày trước không có, những gì đã nghĩ rằng không còn tác dụng trên tâm bạn, nay sống lại mạnh mẽ. Nếu bạn không kịp dừng lại, tư tưởng sẽ kéo dài, khiến bạn không còn thiết tha gì với hiện tại. Bạn đã bị bóng của quá khứ phủ chụp lên rồi.
Nếu bạn có dịp nghiệm kỹ những điều này, bạn sẽ tìm ra đầu mối của sự việc gia tăng không thật bởi tiếp nối tư tưởng không dứt về điều gì vừa xuất hiện trong tâm. Nên người xưa có nói, khởi niệm chưa sao, nhưng nuôi dưỡng niệm đó là đầu mối của những gì tâm phải gánh chịu.
Khi thấu hiểu, đời sống tuy vẫn còn những buồn vui, nhưng tất cả ở một chừng mực, bạn có thể thấy cuộc đời không đến nỗi không còn cách cứu vãn. Những gì muốn đóng góp xây dựng, bạn vẫn còn đủ niềm tin vui để tiếp tục làm những gì bạn đã hết lòng làm lâu nay. Từ bước này bạn sẽ vững tin đi tiếp. Vui buồn tác động trên bạn, nhưng nó không ở lâu, bởi bạn không nuôi nó, bạn hiểu ảo tưởng đã thổi phồng cho buồn vui lớn hơn “sức thực” của nó đang tác động lên bạn.
Điều nhận ra này, bạn có thấy đang giúp bạn rất nhiều, có phải...

Vô tâm không phải là không có tâm. Vô tâm cũng không phải là vô cảm. Mackeno. Có một chữ tượng hình rất hay trong chữ Hán : 木 là mộc. 目 là mục. 心 là tâm.
Khi mộc ghép với mục thì thành tướng 相. Tướng vô tội. Không sanh sự. Nói khác đi, khi trần (mộc= cây) gặp căn (mục = mắt) thì chẳng có chuyện gì xảy ra! “Sắc thanh hương…” đụng “nhãn nhĩ tỷ…” chả sao cả. Cận thấy kiểu cận, loạn thấy kiểu loạn, lão thấy kiểu lão.
Ghép thêm chữ tâm vào thì mới thành tưởng 想. Có tưởng là bắt đầu sinh sự. Tưởng vô vàn. Tưởng vô tận. Muốn thiên đàng có thiên đàng. Muốn điạ ngục có địa ngục. Cho nên tu là tu Tâm. “Nhất thiết duy tâm tạo”. Tất cả là do tâm bày vẽ ra. Phật từ thời Hoa Nghiêm đã nói rõ như thế. Hạnh phúc khổ đau từ đó. So sánh hơn thua, chém giết nhau từ đó. Tiếng Việt ta còn hay hơn: Tướng và Tưởng, chỉ khác nhau có mỗi cái dấu sắc, dấu hỏi… Mà đã ngàn trùng cách xa!
Vô tâm thì vô sự. Vô sự thì bình an. Bình an vô sự. Người ta chúc nhau như vậy. Người ta lại chúc nhau “Vạn sự như ý”! Ý dẫn các pháp.  Muốn “vạn sự” được “như ý” đâu có khó gì.
Một đám du khách hỏi anh nông dân:
-         “Hôm nay thời tiết ở đây thế nào anh?”
-         “Hôm nay có thứ thời tiết mà tôi thích!”
-         “Làm sao anh biết là có thứ thời tiết mà anh thích?”
-         “Phải học, thưa ông. Không phải lúc nào tôi cũng có cái tôi muốn nên tôi phải biết muốn cái tôi có.”
“Đối cảnh vô tâm mạc vấn thiền” (Trần Nhân Tông).

***

"Thiện căn kia bởi lòng ta.
Chữ Tâm kia mới bằng ba chữ Tài."