Tại sao XD Việt Nam chúng ta yếu kém?

fubi · Đăng lúc 21/10/2011 15:03

Hãy đăng nhập để có nhiều chức năng hữu dụng hơn và xem ảnh rõ hơn!

Bạn phải đăng nhập để xem được nội dung, nếu bạn chưa có tài khoản? hãy Đăng ký mới

x

Các bạn khoan vội nổi cáu khi nghe câu chạm tới "tự ái" đầy mình như vậy. Không ai phủ nhận sự nổi tiếng đầy tự hào của xây dựng Việt Nam chúng ta: là những con người cực kỳ thông minh, thích ứng nhanh mọi môi trường. Nhưng thực tế, chúng ta đang đi sau quá xa so với các nước. Chúng ta đừng vội tự hào những tòa cao ốc, những công trình thủy điện hoành tráng, những cây cầu to đùng đua nhau mọc lên thời gian gần đây. Bởi tòa nhà cao 30-40 tầng đã được thế giới xây dựng từ thời cổ đại. Gần hơn thì các nước láng giềng chúng ta đã thực hiện điều đó từ hơn cả trăm năm nay rồi.

Và "giật mình hơn" những cái "to đẹp" của chúng ta hiện đang mọc lên kia đều có yếu tố bàn tay nước ngoài: từ thiết kế cho đến công nghệ thii công. Chúng ta như những học sinh vỡ lòng đang cắp sách theo học lại những gì đã có của nước ngoài. Chúng ta chưa sáng tạo ra bất cứ thứ gì mang tính "bản quyền" riêng biệt thương hiệu xây dựng Việt Nam.

Trong quản lý xây dựng cũng vậy, từ iso, cho đến các quy trình chúng ta cũng đều copy cách của nước ngoài. Không sáng tạo được thì học làm theo tinh hoa của nhân loại cũng đáng quý lắm rồi. Đằng này, chúng ta "học" đối phó. Cái gì cũng dở dở ương ương. Quy trình iso làm ra chỉ để cho đẹp hồ sơ khi dự thầu và để quảng cáo. Còn khi thực hiện vẫn cái kiểu: làm tùy tiện, mỗi người mỗi kiểu, dấu nghề lẫn nhau, sợ người khác biết hơn mình. Thấy "tên kia" hơn mình 1 chút là nổi lên lòng ghen tỵ.

Trong khi đó đại đa số làm việc lơ tơ mơ theo kiểu: nghe người ta làm vậy, nghe người ta bảo vậy, hồi trước tôi đã làm vậy... Chúng ta không chịu đổi mới tư duy, không chịu tập tính sáng tạo và chủ động sáng tạo. Chúng ta cứ mãi lần mò với quá khứ. Xem cách làm quá khứ là chuẩn mực dể áp dụng vào hiện tại. Chúng ta nhìn sự việc vào cái vỏ bên ngoài mà không đi sâu vào bản chất bên trong để tìm ra cái NGUYÊN LÝ. Mọi sự việc muốn phát triển nó, giải quyết nó thấu đáo và triệt để phải bắt nguồn từ NGUYÊN LÝ. Nhưng chúng ta có đào sâu vào bản chất đâu mà tìm ra được NGUYÊN LÝ. Trong lĩnh vực dự toán là thấy rõ nhất: lối tư duy cùn mòn, lạc hậu từ thời bao cấp cho đến nay giới định giá XD chúng ta vẫn còn nhiều người vỗ ngực "lập dự toán áp dụng Bộ đơn giá XDCB của tỉnh thành" là pp chuẩn mực. Họ không biết rằng nó đã lạc hậu và rườm rà, nó phi thực tế và như cái gông đeo vào cổ mà chúng ta đang làm nô lệ cho nó. Đừng lấy làm lạ: "thần đèn" Cẩm Lũy tuy không học hành nhưng vẫn di dời những công trình đi từ vị trí này sang vị trí khác ngon lành. Trong khi đó Kỹ sư, Tiến Sỹ chỉ dám đứng ngoài nhìn lắc đầu lè lưỡi. Thật ra "Thần đèn" đâu cần biết lý thuyết tích phân, vi phân, đâu cần biết cơ học kết cấu, đầu cần biết sức bền vật liệu như chúng ta, ông chỉ nắm thấu đáo được nguyên lý: "con kiến di chuyển quả trứng gà" mà thôi.

Từ nhỏ, chúng ta học chỉ biết ngồi nghe thầy cô bảo gì chép nấy. Văn thơ cũng do thầy cô bắt cảm nhận theo lối áp đặt. Ở nhà cha mẹ cũng bắt làm theo ý người lớn. Rồi đi làm, tâm lý sếp bảo lính nghe, trên bảo dưới nghe đã chôn chặt tư duy sáng tạo của chúng ta. Chúng ta đã quá quen với cách: người khác dọn sẵn lên ăn và không cần biết nó ngon hay dở. Chúng ta tự "nhồi nhét" vào đầu tâm lý: người khác dọn sẵn chắc là nhất rồi. Tư duy ngày càng cùn mòn, ngày càng bị động. Nên cái gì cũng biết lớt phớt qua cái vỏ bề ngoài. Trong khi đó, với người nước ngoài, cách giáo dục và quản lý của họ khuyến khích cá nhân CHỦ ĐỘNG VÀ THỂ HIỆN MÌNH - khuyến khích SÁNG TẠO cá nhân ở mức cao nhất. Những cá nhân chỉ biết làm theo sẽ bị đào thải.

Xây dựng chúng ta tự tạo ra môi trường xem nặng bằng cấp, đua nhau học Thạc Sỹ, đua nhau học Tiến Sỹ để rồi suốt đời không có bất cứ phát minh nào ra hồn áp dụng vào thực tế, tôi đã từng làm việc với 2 Tiến sỹ đi giám sát công trình như 1 người kỹ sư, nhưng làm thì tệ hơn cả kỹ sư. Đúng ra lĩnh vực của họ là đi nghiên cứu chứ không phải "cày bừa" ở công trường. Hỏi ra thì mới biết công ty lỡ dự thầu "Tiến sỹ" tham gia nên phải thuê họ. Vì tiền nên họ nhận làm. Sính bằng cấp đến thế là cùng. Còn việc học Thạc Sỹ của chúng ta ở Việt Nam ôi thôi: học bằng tiền là chính. Nếu học Thạc Sỹ trong nước chỉ biết nộp mỗi học phí đố ai lấy được tấm bằng Thạc Sỹ. Thạc sỹ đầy rẫy, (tôi cũng là thành phần đó

) nhưng xấu hổ thay họ không có bất cứ sáng tạo nào cho ra hồn. Việc học Thạc Sỹ của chúng ta đại đa số để lòe thiên hạ là chính, để làm căn cứ dễ bề tiến thân, chúng ta không học vì đam mê mà: lúc nhỏ học vì bị cha mẹ bắt học, học vì sỹ diện (bạn học mà mình không học thì thấy thua kém), học vì gia đình thúc ép, lớn lên học vì chức vụ, vì để kiếm tiền, học thêm bằng để lòe thiên hạ...

May thay, đã hết rồi cái thời làm tùy tiện, thiếu tính chuyên nghiệp. Tại đâu đó còn tồn tại lối làm ăn theo kiểu "chung độ", "quan hệ đen", "người nhà". Nhưng với cơ chế thị trường, với sự phát triển, những lãnh đạo lớp thế hệ mới đang dần dần thay thế hết lớp thế hệ trước, họ đều đi học từ các nước phương tây về, họ chuyển hướng sang lối tư duy làm ăn chuyên nghiệp hàng đầu. Nếu quan hệ tốt, nếu chung chi tốt nhưng làm kém thì nhanh chóng bị đào thải ngay.

Vậy nên, CHÚNG TA MUỐN PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG PHẢI LẤY CHUYÊN NGHIỆP LÀM HÀNG ĐẦU. HÃY TỪ BỎ TƯ DUY LẠC HẬU, TỪ BỎ TƯ DUY BỊ ĐỘNG NGAY TỪ BÂY GIỜ KHI CÒN CHƯA QUÁ MUỘN.
XÂY DỰNG VIỆT NAM CHÚNG TA YẾU KÉM LÀ VÌ TỰ MÌNH KHÔNG CHỊU ĐỔI MỚI TƯ DUY, KHÔNG CHỊU CHỦ ĐỘNG SÁNG TẠO. ĐỪNG QUEN KIỂU: CHỜ NGƯỜI KHÁC DỌN SẴN.

HÃY NHANH CHÓNG THOÁT KHỎI CÁI BÓNG CỦA QUÁ KHỨ BẰNG LỐI TƯ DUY CHỦ ĐỘNG SÁNG TẠO. MÌNH PHẢI HƠN CHÍNH MÌNH CỦA NGÀY HÔM QUA.

nucuoi · Đăng lúc 21/10/2011 19:47

Trả lời fubi Bài mới

SAO QUÊ HƯƠNG MÌNH GIÀ NUA ĐẾN VẬY?
Các nhà đầu tư thế giới thường nghĩ về Việt Nam như một quốc gia trẻ trung, đang lên và chứa nhiều tiềm năng nhất trong số các thị trường mới nổi. Họ ấn tượng với con số tăng trưởng về dân số, về sự kiện là 58% người VN dưới tuổi 25, và theo nhãn quan của người Âu Mỹ, đây là phân khúc sáng tạo và cầu tiến nhất của bất cứ xã hội nào. Họ tìm đến VN mong những đột phá kỳ diệu và một vận hành năng động kiểu thung lũng Silicon (trung tâm IT của Mỹ ở phía nam San Francisco). Sau vài năm tung tiền mua tiềm năng và cơ hội, họ thường thất vọng và âm thầm bỏ đi. Tại sao?

Những giả thuyết ngây thơ
Họ đã không lầm về những số liệu tạo nên hình ảnh đó. Tuy nhiên, sự phân tích và biện giải về logic của họ vướng phải vài giả thuyết và tiền đề không chính xác. Một người có số tuổi còn trẻ không có nghĩa là sự suy nghĩ và vận hành của người đó cũng phải trẻ trung như số tuổi, nhất là khi họ lớn lên trong một xã hội khép kín, ít tiếp xúc với thế giới.
Tôi còn nhớ một đai gia IT nổi tiếng cũng đã từng kết luân trong một buổi hội thảo về kinh tế là số người sử dụng điện thoại di động ở VN đã tăng trưởng ấn tượng 36% mỗi năm trong 5 năm qua và lên đến 68 triệu người hay khoảng 80% dân số. Kết luận của anh chuyên gia trẻ này là tương lai về công nghệ thông tin của VN phải sáng ngời và sẽ vượt trội các nước như Trung Quốc, Ấn Độ, Philippines…
Đây là những kết luận ngây thơ về thực tại của xã hội. Một người trẻ suốt ngày la cà quán cà phê hay quán nhậu sẽ không đóng góp gì về sáng tạo hay năng động; cũng như vài ba anh chị nông dân với điện thoai cầm tay không thay đổi gì về cuộc diện của nông thôn ngày nay (nông dân vẫn chiếm đến 64% của dân số xứ này).
Tôi thích câu nói (không biết của ai): Tất cả bắt đầu bằng suy nghĩ (tư duy). Suy nghĩ tạo nên hành động, hành động liên tục biến thành thói quen và thói quen tạo nên định mệnh. Định mệnh của cá nhân phát sinh từ tư duy cá nhân, định mệnh tập thể đúc kết bởi suy nghĩ của tập thể.

Tư duy, thói quen và định mệnh
Quên đi góc nhìn cá nhân, hãy tự suy nghĩ về tư duy thời thượng của xã hội này và từ đó, ta có thể nhận thức được những hành xử và thói quen của người dân VN. Bắt đầu từ tầng cấp lãnh đạo về kinh tế, giáo dục và xã hội đến lớp người dân kém may mắn đang bị cơn lũ của thời thế cuốn trôi; tôi không nghĩ là một ai có thể lạc quan và thỏa mãn với sự khám phá.
Những thói quen xấu về chụp giựt, tham lam, mánh mung, dối trá, liều lĩnh, sĩ diện… vẫn nhiều gấp chục lần các hành xử đạo đức, cẩn trọng, trách nhiệm, danh dự và hy sinh. Dĩ nhiên, đây là một nhận định chủ quan, sau một lục lọi rất phiến diện trên báo chí, truyền hình và diễn đàn Internet. Nhưng tôi nghĩ là rất nhiều người VN sẽ đồng ý với nhận định này.
Tôi nghĩ lý do chính yếu của những thói quen tệ hại này là bắt nguồn từ một tư duy già cỗi, nông cạn và nhiều mặc cảm. Tôi có cảm giác là ngay cả những bạn trẻ doanh nhân và sinh viên mà tôi thường tiếp xúc vẫn còn sống trong một thời đại cách đây 100 năm, dưới thời Pháp thuộc. Thực tình, nhiều bậc trí giả đã lo ngại là so với thời cũ, chúng ta đã đi thụt lùi về đạo đức xã hội và hành xử văn minh.
Tôi thường khuyên các bạn trẻ hãy đọc lại những tiểu thuyết của thời Pháp thuộc trước 1945. Họ sẽ thấy đời sống và các vấn nạn của một nông dân trong truyện của Sơn Nam vẫn không khác gì mấy so với một nông dân qua lời kể của Nguyễn Ngọc Tư. Bâng khuâng và thách thức của những gia đình trung lưu qua các câu chuyên của Khái Hưng rất gần gũi với những mẫu chuyện ngắn của nhiều tác giả trẻ hiện nay. Ngay cả những tên trọc phú, cơ hội và láu lỉnh trong tiểu thuyết của Vũ Trọng Phụng cũng mang đậm nét hình ảnh của những Xuân Tóc Đỏ ngày nay trong xã hội.

Ôm lấy quá khứ ở thế kỷ 21
Tóm lại, tôi có cảm tưởng chúng ta vẫn sống và vẫn tranh đấu, suy nghĩ trong môi trường cả 100 năm trước. Những mặc cảm thua kém với các ông chủ da trắng vẫn ám ảnh các bạn trẻ ngày nay. Chúng ta vẫn bàn cãi về những triết thuyết mà phần lớn nhân loại đã bỏ vào sọt rác. Trong lãnh vực kinh doanh, phần lớn các doanh nhân vẫn cho rằng bất động sản và khoáng sản là căn bản của mọi tài sản. Sản xuất gia công và chế biến nông sản vẫn chiếm một tỷ trọng rất lớn trong kim ngạch xuất khẩu. Một doanh nhân Trung Quốc đã mỉa mai với tôi khi đến thăm một khu công nghiệp của VN, “Họ đang cố học và làm những gì chúng tôi đang muốn quên”.
Tôi đang ở tuổi 66. May mắn cho tôi, nền kinh tế toàn cầu đã thay đổi khác hẳn thời Pháp thuộc. Tôi không cần phải dùng tay chân để lao động, cạnh tranh với tuổi trẻ. Kinh doanh bây giờ đòi hỏi một sáng tạo chỉ đến từ trí tuệ và tư duy đổi mới. Thân thể tôi dù bị hao mòn (xương khớp lỏng lẻo, tai mắt nhấp nhem..). nhưng trí óc tôi và tinh thần vẫn trẻ hơn bao giờ hết. Thêm vào đó, nó không bị phân tâm bởi những hóc môn (hormones) về đàn bà hay những thứ lăng nhăng khác như các bạn trẻ. Do đó, hiệu năng và công suất của sự suy nghĩ trở nên bén nhậy hơn.
Người Mỹ có câu, “Những con chó già không bao giờ thay đổi” (old dogs never change). Do đó, tôi thường không thích trò chuyện với những người trên 40, nhất là những đại trí giả. Nhưng tôi thất vọng vô cùng khi về lại VN và gặp toàn những ông cụ non mới trên 20 tuổi đời: Nhút nhát, cầu an, thụ động, chỉ biết ăn nhậu, và đua đòi theo thời thế. Họ sống như các ông già đã về hưu, họ nói năng như một con vẹt, lập đi lập lại những giáo điều, khẩu hiệu đã hiện diện hơn trăm năm. Họ làm việc như một con ngựa bị bịt kín đôi mắt để chỉ nhìn thấy con đường một chiều trước mắt.
Nhiều người đỗ lỗi cho những thế hệ trứơc và văn hóa gia đình đã kềm kẹp và làm cho thế hệ trẻ này hay ỷ lại và hư hỏng. Cha mẹ vẫn giữ thói quen sắp đặt và quyết định cho các con đã trưởng thành (ngay khi chúng vào tuổi 30, 40..) về những cuộc hôn nhân, công việc làm, ngay cả nhà cửa và cách sinh họat. Hậu quả là một thế hệ đáng lẽ phải tự lập và lo tạo tương lai cho mình theo ý thích lại cuối đầu nghe và làm theo những tư duy đã lỗi thời và tụt hậu.
Trong khi thế giới đang hồi sinh với thế hệ trẻ tự tin tràn đầy năng lực cho những thử thách của thế kỷ 21, thì người trẻ VN đang lần mò trong bóng tối của quá khứ, với sự khuyền khích của các nhóm muốn giữ quyền lực và bổng lộc. Tôi tự hỏi, sao quê hương mình … già nua nhanh như vậy? Những nhiệt huyết đam mê của tuổi thanh niên bây giờ chỉ dành cho những trận đá bóng của Châu Âu? Tôi nhìn vào những nghèo khó của dân mình so với láng giềng chỉ là một tình trạng tạm thời. Nhưng tôi lo cho cái tư duy già cỗi của tuổi trẻ sẽ giữ chân VN thêm nhiều thập niên nữa. Cái bẫy thu nhập trung bình to lớn và khó khăn hơn mọi ước tính.

T/S Alan Phan
(hihi ko phải e đâu nha, nguồn gocnhinalan.com)

anhnhattan · Đăng lúc 29/10/2011 16:18

rất hay ,chính tôi cũng nằm trong số đó một lối tư duy bị bịt kín theo kiểu áp đặt,làm bản thân chúng ta phải phụ thuộc nhũng gì trước đó đã diễn ra.cảm ơn bài viết rất nhiều.tôi đã thấm.

Tài khoản		Ghi nhớ?	Quên mật khẩu
Mật khẩu			Đăng ký mới

Tại sao XD Việt Nam chúng ta yếu kém?

Hãy đăng nhập để có nhiều chức năng hữu dụng hơn và xem ảnh rõ hơn!

Cảm ơn!

Đánh giá