Muốn trả lời được đúng sai thì cần phải xem xét logic toàn bộ quá trình chọn thầu đến khi ký hợp đồng thực hiện và thanh toán.
Logic trình tự sẽ như sau:
1. Chủ đầu tư lập dự toán gói thầu: về bản chất là tính toán 1 cách khoa học (theo hướng dẫn Thông tư 04) mức giá gói thầu ở mức độ của 1 nhà thầu bình quân thông thường thi công sao cho vẫn đảm bảo có lãi. Mức độ bình quân ở đây phải hiểu là: biện pháp thi công thông thường, vật liệu sử dụng có tiêu chí cụ thể, trình độ quản lý bình thường... Vì sao lại nói là ở mức độ bình quân: bởi để thi công thành cấu kiện, thành công trình, thì mỗi nhà thầu sẽ có biện pháp thi công, trình độ năng lực khác nhau ( cũng cùng cấu kiện đó nhưng có nhà thầu thi công bằng tay, nhưng có nhà thầu thi công bằng máy, chưa kể các nhà thầu đều thi công bằng máy nhưng mỗi nhà thầu sử dụng máy công nghệ khác nhau), trình độ quản lý khác nhau. Dần đến giá thành cấu kiện làm ra sẽ khác nhau không nhà thầu nào giống nhà thầu nào. Nhưng ở giai đoạn chưa thi công, thì CĐT chưa thể xác định được nhà thầu trúng thầu sẽ thi công bằng biện pháp nào.
Vì vậy dự toán của Chủ đầu tư với mục đích chính là ước tính mức giá bình quân hợp lý của thị trường để thi công gói thầu.
Nôm na: Chủ đầu tư là người mua sản phẩm công trình. Các Nhà thầu là những nhà sản xuất (kiêm cung cấp) bán sản phẩm công trình cho CĐT. Họ nhận đặt hàng của CĐT thông qua hợp đồng và bản vẽ thiết kế. Sau đó họ tiến hành sản xuất (thi công). Mỗi nhà thầu sẽ có công nghệ sản xuất khác nhau (thi công) nên giá thành khác nhau. Vì vậy trước khi chọn mua công trình, CĐT phải cân nhắc tính toán xem mức giá hợp lý (dự toán) sẽ khoảng bao nhiêu là được. Từ đó mới có cơ sở chấm thầu xem xét đánh giá giá dự thầu của nhà thầu (xem đơn giá bất thường..).
2. Chủ đầu tư tiến hành mời thầu: trong hồ sơ chủ đầu tư không hề bắt buộc nhà thầu phải thi công theo công nghệ nào cả (thủ công hay bằng máy..) mà tiêu chí mục đích là miễn sao nhà thầu làm ra cấu kiện công trình đạt chất lượng, tiến độ yêu cầu là OK.
Còn trong bảng tiên lượng mời thầu: do copy từ dự toán nên có nhiều công tác sẽ dính đến biện pháp thi công định trước (bê tông bằng máy trộn hoặc bằng trạm trộn bê tông tươi; đào bằng máy hay đào bằng tay...). Nhưng điều đó không có nghĩa là CĐT bắt nhà thầu phải thi công theo biện pháp định trước trong tiên lượng mời thầu. Mà nhà thầu có quyền chào biện pháp khác hợp lý hơn, hiệu quả hơn. CĐT sẽ chấm những đề xuất này 1 cách nghiêm túc. Nhưng để so sánh giá ban đầu, nhà thầu trước hết phải chào đúng theo tiên lượng mời thầu (gồm cả biện pháp cũng đúng như mời thầu). Đồng thời chào riêng biện pháp đề xuất. Chào riêng ở đây phải hiểu là: chào giá tương ứng với biện pháp mà nhà tahauf đề xuất. Đây chính là nội dung xuyên suốt trong tất cả các mẫu mời thầu ban hành của Bộ KHĐT.
3. Nhà thầu chào thầu: trong hồ sơ dự thầu như bạn nêu, nhà thầu chào biện pháp thi công bằng máy. Nhưng tính giá dự thầu thì chỉ chào giá công tác bằng biện pháp thủ công (chắc theo đúng tiên lượng mời thầu).
Đây là lỗi của Nhà thầu khi chào giá. Thi công 1 đàng lại chào giá 1 nẻo. Họ đã chào thiếu công tác phù hợp với biện pháp thi công mà họ đề ra.
4. Bên mời thầu chấm thầu:
- Đúng ra khi chấm thầu, ngoài so sánh giá dự thầu so với dự toán (tiên lượng mời thầu). Bên mời thầu phải tiến hành xem xét đề xuất biện pháp thi công của nhà thầu khác với tiên lượng. Và với biện pháp này phải đi kèm với nó là giá tương ứng. Nếu nhà thầu chào thiếu thì bên mời thầu phải hiệu chỉnh và đưa nội dùng này vào để làm rõ khi thương thảo.
Nhưng chắc bên mời thầu đã làm thiếu trách nhiệm quan trọng này. Đây là lỗi của CĐT.
5. Khi thương thảo ký hợp đồng:
- Đúng ra CĐT phải bắt nhà thầu thống nhất giá công tác theo biện pháp thi công bằng máy thay cho thủ công để phù hợp với đúng biện pháp của Nhà thầu đề xuất. Nhưng CĐT đã lơ qua và chấp nhận thi công bằng máy nhưng tính tiền theo giá thủ công.
6. Khi thi công và thanh toán:
- Nhà thầu thực hiện theo đúng hợp đồng. Họ thi công theo biện pháp đã chào thầu. Được giám sát và CĐT ok.
Điều này không có vấn đề gì.
- Nhưng khi thanh toán, lại lấy đơn giá thi công bằng thủ công để thanh toán cho công tác thi công bằng máy.
Đây là cách làm sai phạm. Sai so với chính nội dung hợp đồng và so với logic quá trình đã nêu ở trên.
Sai hợp đồng cụ thể là: công tác nhà thầu thực hiện theo hợp đồng (tức là thực hiện theo biện pháp đã chào trong hồ sơ dự thầu/ đề xuất) hoàn toàn không có đơn giá trong hợp đồng. Hợp đồng chỉ có đơn giá bằng thủ công. Tức công tác bằng thủ công là công tác thừa của hợp đồng. Trong khi đó lại thiếu đơn giá thi công bằng máy.
Đúng ra, đến giai đoạn này, CĐT khôn ngoan làm đúng luật là phải:
+ Lập dự toán theo giá thi công bằng máy. Phê duyệt bổ sung dự toán.
+ THương thảo với nhà thầu bổ sung đơn giá thi công bằng máy.
+ Ký phụ lục hợp đồng bổ sung phần giá theo thi công bằng máy.
+ Nghiệm thu, Thanh toán theo thi công bằng máy.
p/s:
- Trên diễn đàn đã có 1 bài tình huống tương tự về điều này.
Nôm na:
- 1 khách hàng gọi đến công ty vận chuyển X đề nghị chở họ đi từ A đến B:
+ Công ty X nói với vị khách là sẽ chở họ đi bằng xe ôm.
+ Nhưng khi gửi báo giá về cho vị khách họ lại báo giá đi bằng xe taxi.
+ Sau đó, đến ngày hẹn, công ty X đến chở khách bằng xe ôm.
Sau khi chở khách đến địa điểm B, công ty X bắt vị khách trả tiền theo giá xe taxi như báo giá.
Hỏi bạn là vị khách có chịu vậy không? Tất nhiên là không.
Nhưng lỗi ở đây là vị khách ban đầu không phản hồi lại công ty X khi họ nói 1 đàng (nói sẽ chở bằng xe ôm) lại báo giá 1 nẻo (báo giá taxi). Thực tế họ lại chở bằng xe ôm, nhưng lại vẫn cứ tính tiền bằng taxi. Nếu vị khách đến đây vẫn cứ chi trả theo giá taxi thì lỗi là của vị khách.
|
Yêu thích
Theo dõi 
Chia sẻ
Bộ sưu tập
Thẻ cầu vòng
Từ 4#